Η Ιστορία του Κιρζάι

Πριν από πολλά χρόνια, ζούσε ένας νέος έμπορος που λεγόταν Κιρζάι. Μια μέρα, οι επαγγελματικές του υποχρεώσεις τον ανάγκασαν να ταξιδέψει μέχρι το χωριό Τσιγκάν, που βρισκόταν σε απόσταση 200 χιλιομέτρων.
Η συνηθισμένη διαδρομή περνούσε κατά μήκος των πρόποδων του βουνού, έτσι που στο μεγαλύτερο μέρος του ταξιδιού ο Κιρζάι να έβρισκε προστασία από το δυνατό Ήλιο. Εκείνη όμως τη φορά, ο χρόνος τον πίεζε.Ήταν απόλυτη ανάγκη να φτάσει στο Τσιγκάν το γρηγορότερο δυνατόν. Κι έτσι αποφάσισε να ακολουθήσει μια άλλη πορεία που περνούσε μέσα από την έρημο Σιρ Ντάρια.
Πολλοί λίγοι τολμούν να διασχίσουν την έρημο Σιρ Ντάρια, που είναι γνωστή για τον καυτό της ήλιο. Παρ' όλα αυτά, ο Κιρζάι πότισε την καμήλα του, γέμισε τα φλασκιά του και ξεκίνησε για το ταξίδι.



Περπατούσε ήδη αρκετές ώρες, όταν άρχισε να σηκώνεται ο άνεμος της ερήμου. Ο Κιρζάι μουρμούρισε κάτι κι ανάγκασε την καμήλα του να προχωρήσει με γρηγορότερο ρυθμό. Ξαφνικά ένα θέαμα έκανε το αίμα του να παγώσει. Γύρω στα 100 μέτρα μπροστά του είχε ξεσηκωθεί ένας γιγάντιος ανεμοστρόβιλος.Ήταν η πρώτη φορά που ο Κιρζάι έβλεπε κάτι τέτοιο.Ένα παράξενο πορφυρό φως απλωνόταν γύρω από τον ανεμοστρόβιλο, που άλλαζε ακόμα και το χρώμα της άμμου.
Ο Κιρζάι δίστασε. Μήπως θα έπρεπε να αλλάξει δρόμο και να παρακάμψει αυτό το παράξενο φαινόμενο ή να ακολουθήσει την αρχική του πορεία ; Βιαζόταν όμως πολύ. Σκέφτηκε πως δεν είχε καιρό να πάρει το μακρύτερο μονοπάτι κι έτσι, με κατεβασμένο κεφάλι και κυρτωμένους ώμους, προχώρησε προς τα μπρος.
Τον περίμενε όμως μια μεγάλη έκπληξη: απ' τη στιγμή που μπήκε μέσα στην καταιγίδα, όλα έγιναν πολύ πιο ήσυχα. Ο άνεμος δεν τον χτυπούσε πια τόσο δυνατά στο πρόσωπο. Αισθάνθηκε ικανοποιημένος που είχε πάρει τη σωστή απόφαση.
Αλλά ξαφνικά αναγκάστηκε να σταματήσει και πάλι. Λίγα βήματα μπροστά του, ξαπλωμένος στο έδαφος δίπλα σε μια γονατισμένη καμήλα βρισκόταν ένας άνδρας. Αμέσως ο Κιρζάι κατέβηκε από τη δική του καμήλα για να δει τι συμβαίνει.
Αν και ο άνδρας είχε τυλιγμένο το κεφάλι του μ' ένα μαντήλι, ο Κιρζάι δεν δυσκολεύτηκε να καταλάβει ότι ήταν προχωρημένης ηλικίας.
Ο γέροντας άνοιξε τα μάτια του, τον κοίταξε έντονα για μια στιγμή και ψιθυρίζοντας του είπε με βραχνή φωνή:
«Είσαι... εσύ;»
Ο Κιρζάι γέλασε και κούνησε το κεφάλι.
«Τι; Μη μου πεις πως ξέρεις ποιος είμαι! Η φήμη μου απλώθηκε λοιπόν σ' όλη την έρημο του Σιρ Ντάρια; Αλλά πες μου, γέροντα, εσύ ποιος είσαι;»
Ο άνδρας δεν είπε τίποτε. Ο Κιρζάι συνέχισε:
«Όποιος και να σαι, δεν φαίνεσαι καλά. Πού πηγαίνεις;»
«Στην Τζίβα,» αναστέναξε ο γέρος. «Αλλά δεν έχω άλλο νερό».
Ο Κιρζάι σκέφτηκε για λίγο. θα μπορούσε βέβαια να μοιραστεί ένα μέρος από το νερό του με το γέροντα. Αν όμως το έκανε, κινδύνευε να τελειώσει το δικό του το νερό.
Αλλά δεν του έκανε καρδιά να τον εγκαταλείψει στην κατάσταση αυτήν. Δεν μπορούσε να του φερθεί σαν να ήταν σκύλος, αφήνοντας τον να πεθάνει χωρίς να ρίξει ούτε μια ματιά πίσω του.
«Στο διάβολο τα σχέδια μου», σκέφτηκε ο Κιρζάι. «Αν χρειάζομαι κι άλλο νερό, αρκεί να βρω το μονοπάτι κατά μήκος των βουνών. Η ανθρώπινη ζωή είναι πιο σημαντική από μια επαγγελματική συνάντηση!»
Βοήθησε το γέρο να πιει νερό, γέμισε ένα από τα φλασκιά του και μετά τον βοήθησε να ανέβει στην καμήλα του.
«Προχώρα ίσια προς τα κει», του είπε, δείχνοντας με το δάκτυλο, «και θα φτάσεις στην Τζίβα σε κάνα δυο ώρες».
Ο γέρος έκανε ένα νεύμα ευχαριστίας με τα χέρια του. Πριν ξεκινήσει, έστρεψε τα βλέμμα του προς τον Κιρζάι και είπε αυτά τα παράξενα λόγια:
«Μια μέρα η έρημος θα στο ξεπληρώσει». Και μετά έσπρωξε με τα πόδια του τα πλευρά της καμήλας του για να την αναγκάσει να πάει προς την κατεύθυνση που του είχε δείξει ο Κιρζάι.
Ο Κιρζάι συνέχισε το ταξίδι του. Η ευκαιρία που τον περίμενε στο Τσιγκάν είχε σίγουρα χαθεί, μέσα του όμως επικρατούσε γαλήνη.




Ο καιρός πέρασε. Τριάντα χρόνια αργότερα, η δουλειά του Κιρζάι τον ανάγκαζε να πηγαινοέρχεται συνέχεια μεταξύ της Τζίβα και του Τσιγκάν. Δεν είχε πλουτίσει, αλλά κέρδιζε αρκετά, ώστε να είναι σε θέση να εξασφαλίζει μια άνετη ζωή στην οικογένεια του. Δεν ζητούσε και τίποτε περισσότερο.
Μια μέρα, ενώ βρισκόταν στο Τσιγκάν πουλώντας δέρματα στο παζάρι, έμαθε πως ο γιος του ήταν βαριά άρρωστος. Έπρεπε οπωσδήποτε να πάει αμέσως κοντά του. 0 Κιρζάι δεν έχασε καιρό, θυμήθηκε το σύντομο δρόμο μέσα απ' την έρημο, που θέλησε να ακολουθήσει πριν από 30 χρόνια. Πότισε την καμήλα του, γέμισε τα φλασκιά του και ξεκίνησε.
Στο δρόμο προσπαθούσε να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο, αναγκάζοντας την καμήλα του να τρέχει συνεχώς. Δεν διέκοπτε το ταξίδι του, ούτε καν πήγαινε πιο αργά, όταν ήθελε να πιει νερό. Κι εξαιτίας αυτής της βιασύνης, έγινε το ατύχημα. Ξαφνικά το φλασκί τού ξέφυγε από τα χέρια και πριν καλά-καλά προλάβει να κατέβει, για να το ξαναπάρει, το νερό εξαφανίστηκε μέσα στην άμμο. 0 Κιρζάι ξεστόμισε μια δυνατή βρισιά. Μ' ένα μόνο φλασκί νερό ήταν αδύνατο να διασχίσει την έρημο. Η σκέψη όμως του γιου του, τον έσπρωξε να προχωρήσει:
«Πρέπει να το κάνω και θα το κάνω!»
Ο ήλιος στην έρημο Σιρ Ντάρια είναι αμείλικτος, αδιάφορος μπροστά στο λόγο που μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να αψηφήσει τις καυτές του ακτίνες. Καίει ασταμάτητα με την ίδια πάντα δύναμη κι ένταση. Ο Κιρζάι δεν άργησε να ανακαλύψει το τραγικό του λάθος. Η γλώσσα του ξεράθηκε και το δέρμα του κάηκε. Το μοναδικό φλασκί που του είχε απομείνει, είχε κιόλας αδειάσει. Και δεν έφταναν όλα αυτά! Έντρομος είδε να ξεσηκώνεται ανεμοθύελλα. Τύλιξε το μαντήλι γύρω από το κεφάλι του, έκλεισε τα μάτια
κι αφέθηκε να τον οδηγήσει η καμήλα. Δεν καταλάβαινε πια τι γινόταν γύρω του.



Μπροστά του τώρα σηκώθηκε ένας γιγάντιος ανεμοστρόβιλος, αναδύοντας ένα απαλό πορφυρό χρώμα, αλλά ο Κιρζάι, που ήταν σχεδόν αναίσθητος, δεν έβλεπε τίποτα. Η καμήλα του μπήκε μέσα στον ανεμοστρόβιλο, προχώρησε μερικά βήματα και μετά κάθισε απότομα κάτω. Ο Κιρζάι κατρακύλησε πάνω στο έδαφος.
«Αυτό είναι το τέλος», σκέφτηκε. «0 γιος μου δεν θα με ξαναδεί ποτέ πια!»
Εκείνη όμως τη στιγμή, έβγαλε μια κραυγή χαράς. Προς το μέρος του ερχόταν μια καμήλα, που πάνω της καθόταν ένας άνθρωπος. Αλλά όσο περισσότερο τον πλησίαζε, τόσο η χαρά του Κιρζάι μετατρέπονταν σε βαθιά έκπληξη .
Ο άνθρωπος ξεπέζεψε απ' την καμήλα του. Ο Κιρζάι τον ήξερε! Αναγνώρισε το νεανικό του πρόσωπο, τα ρούχα του, ακόμα και την καμήλα του! Την καμήλα που ο ίδιος ο Κιρζάι είχε αγοράσει για δυο πολύτιμα βάζα πριν από πολλά χρόνια.
Ο Κιρζάι ήταν σίγουρος: ο νέος άνδρας που είχε έρθει να τον βοηθήσει ήταν ο εαυτός του!Ήταν ο ίδιος ο Κιρζάι, όπως ήταν πριν από 30 χρόνια!
«Είσαι... εσύ;» ψιθύρισε ο Κιρζάι με βραχνή φωνή.
0 νέος τον κοίταξε και γέλασε.
«Τι; Μη μου πεις πως ξέρεις ποιος είμαι! Η φήμη μου απλώθηκε λοιπόν σ' όλη την έρημο του Σιρ Ντάρια; Αλλά πες μου, γέροντα, εσύ ποιος είσαι;»
Ο Κιρζάι δεν απάντησε. Δεν ήξερε τι να κάνει. Είτε θα 'πρεπε να πει στο νέο ποιος ήταν, είτε να μη μιλήσει καθόλου.
Στο μεταξύ ο νέος συνέχισε:
«Όποιος και να σαι, δεν φαίνεσαι καλά. Πού πηγαίνεις;» «Στην Τζίβα,» αναστέναξε ο γέρος. «Αλλά δεν έχω άλλο νερό».
Ο Κιρζάι είδε ότι ο νέος ζύγιζε μέσα του την κατάσταση κι ήξερε ακριβώς τι περνούσε από το μυαλό του: θα 'πρεπε να βοηθήσει τον Κιρζάι ή να προσπεράσει και να κάνει τη δουλειά του; Αλλά ο Κιρζάι ήξερε ποια θα ήταν η απόφαση του και χαμογελούσε, καθώς παρακολουθούσε το νέο να του δίνει νερό. Κατόπιν ο νέος γέμισε το άδειο του φλασκί, τον βοήθησε να ανέβει στην καμήλα του και του έδειξε με το δάκτυλο το δρόμο.
«Προχώρα ίσια προς τα κει και θα φτάσεις στην Τζίβα σε κάνα δυο ώρες".
Ο γερο-Κιρζάι κοίταξε ένα λεπτό τον εαυτό του όπως ήταν κάποτε, κι έκανε ένα νεύμα ευχαριστίας, θα ήθελε να μιλήσει με το νέο για πολλά πράγματα, αλλά το μόνο που μπόρεσε να πει ήταν:
«Μια μέρα η έρημος θα στο ξεπληρώσει».
Και μετά ξεκίνησε βιαστικά για την Τζίβα, όπου τον περίμενε ο γιος του.



Ο Κιρζάι με τα χρόνια έγινε σοφός άνθρωπος κι όλοι τον σέβονταν. Και όταν διηγόταν την παράξενη ιστορία του, όλοι όσοι τον άκουγαν τον πίστευαν. Από τότε η έρημος του Σιρ Ντάρια έμεινε γνωστή με το όνομα Σαμοβστρέτσα, που θα πει:
η έρημος όπου συναντά κανείς τον εαυτό του.


Ο Jacob Needleman (καθηγητής φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο του Σαν Φραντσίσκο ) στο βιβλίο του
" Χρόνος και Ψυχή " καταπιάνεται με το ζήτημα του χρόνου και με το κυνήγι του από τον σύγχρονο άνθρωπο . Καταλήγει ότι η φύση του προβλήματος της σωστής διαχείρισης του χρόνου δεν είναι τεχνική η ψυχολογική αλλά μάλλον μεταφυσική .



Η ιστορία του Κιρζάι ( μια ιστορία με πολλούς συμβολισμούς ) περνάει από τον γραμμικό χρόνο στον κυκλικό . Μπορεί να προκαλέσει συναισθήματα που θα επιτρέψουν σε μια πολύ παλιά ανάμνηση να έρθει αβίαστα στην επιφάνεια λέει ο συγγραφέας .

" Δεν είναι η γνωστή, ψυχολογική ανάμνηση: θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε «μεταφυσική ενθύμηση». Η ψυχολογική ανάμνηση θα μας οδηγούσε στο ξεχασμένο παρελθόν. Η μεταφυσική ενθύμηση μας οδηγεί στον «τόπο», όπου ο επονομαζόμενος χρόνος δεν υπάρχει πια, αφού μας ανοίγονται στιγμές κατά τις οποίες οι εσωτερικές μας ικανότητες -που λειτουργούν έξω από το συνηθισμένο χρόνο-έρχονται σ' επαφή με άλλες που λειτουργούν στον περιστασιακό, μηχανικό χρόνο."

Εμείς καλούμαστε να επιστρέψουμε εκεί στο σημείο επαφής για να συναντήσουμε τον Eαυτό μας ... και να θυμηθούμε ότι το κλειδί για να περάσουμε την έρημο είναι η Αγάπη και η Συμπόνοια .
Για τον πλησίον μας που τελικά θα αποδειχθεί ότι είμαστε εμείς οι ίδιοι .

foto :Tom Compagnoni,Umair Ghani,Razaq Vance,Dionys Mose,S Balev