Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2009

Μόνο λίγα νήματα και μερικούς κόμπους ......



Έκανα μια βόλτα από την όμορφη γειτονιά μας ..... πέρασα από την faraona και διάβασα ένα κείμενο για προβληματισμό ......για την παράδοση που έχουμε ως άνθρωποι στην αισιοδοξία ...για το κλάμα ένος μωρού που πρωτοαντικρύζει τον κόσμο ...θα μπορούσε αλήθεια ένα μωρό να γεννηθεί με γέλιο ? .... μετά πέρασα από την Αλεξάνδρα και διάβασα ένα τρυφερό και όμορφο κείμενο για μνήμες από τον πατέρα της που έχασε .... ένας πολύτιμος,σπουδαίος άνθρωπος-άγγελος που κάποια στιγμή την άφησε να συνεχίσει μόνη την πορεία της ......πέρασα από την Ευαγγελία ..... ένα υπέροχο ποίημα για την τρέλα που βαφτίσαν λογική .... για το κακό που βομβαρδίζει και γκρεμίζει ...ποιος ο λόγος να υπάρχει το κακό ?



Μου γεννήθηκαν σκέψεις ..... σε τι κόσμο ζούμε αλήθεια ?.... σκέφτηκα την πεποίθηση μου πλέον πως όλα αυτά που βλέπω γύρω μου , όλα αυτα που αντιλαμβάνομαι αποτελούν μέρος μιας φοίτησης .... ένα σχολείο είναι η ζωή μας και τα μαθήματα πολύ συγκεκριμένα .... μπόλικοι οι καθηγητές μας , άλλοι εύκολοι και άλλοι δύσκολοι που θα συναντήσουμε στο διάβα μας .....όλοι θα πρέπει να αποφοιτήσουμε ....έτσι λέει το σχέδιο ..... όλοι μαζί κι ο καθένας ξεχωριστά σ ένα παιχνίδι που είπαμε πολλές φορές ότι φαντάζει ομαδικό αλλά είναι τόσες οι στιγμές της μοναχικότητας που στο τέλος αντιλαμβάνεσαι ότι είναι ατομικό.




Αν απορρίψεις ένα δάσκαλο ένας άλλος παρόμοιος θα σε περιμένει στη γωνία για να εισβάλει στη ζωή σου ...και η "ελεύθερη επιλογή" πολλές φορές φαντάζει κακόγουστο ανέκδοτο......εμείς μπορούμε να δούμε νήματα και μερικούς κόμπους αλλά δεν έχουμε την οπτική για να αντικρύσουμε ολόκληρο το χαλί ..... προχωράμε όμως .... άλλοτε παλεύουμε κι άλλοτε το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αφεθούμε.



Θυμήθηκα κι ένα μύθο των προγόνων μας και σκέφτηκα να σας τον μεταφέρω ..... δεν θα ήθελα να σας κουράσω αλλά η παραβολή αυτή μπορεί να δημιουργήσει μονοπάτια σκέψεων που κατά την γνώμη μου είναι σημαντικά .


Κόκκινη κλωστή δεμένη λοιπόν .....


Η Περσεφόνη έχει απομακρυνθεί από την μητέρα της για να μαζέψει μαζί με τις νύμφες όμορφα λουλούδια ...τριαντάφυλλα , κρόκους , βιολέτες ,ίριδες , υάκινθους και .... νάρκισσους . Ο νάρκισσος ήταν ο πιο σαγηνευτικός ..εντυπωσιακός υπέροχος και λαμπρός ...με το άρωμα του ευχαριστούσε τον ουρανό , τη γη και τη θάλασσα .




Η πανέμορφη Περσεφόνη πλησίαζε κοντά του ,όταν άνοιξε ξαφνικά η γη και εμφανίστηκε ο Άδης που την άρπαξε παρά τη θέλησή της ....καθώς την έβαζε με τη βία πάνω στο χρυσό του άρμα εκείνη ούρλιαζε αλλά κανείς δεν την άκουσε εκτός από τον ήλιο και το φεγγάρι ....τελικά η μητέρα της η Δήμητρα άκουσε τον θρήνο της κι "ένας βαθύς πόνος της έσκισε την καρδιά "....αμέσως πέταξε το πέπλο της κι εγκαταλείποντας το θεϊκό τραπέζι έτρεξε προς αναζήτησή της.




Όταν κατάλαβε ότι η αγαπημένη κόρη της χάθηκε κι από την στιγμή που δεν μπορούσε να κάνει κάτι στράφηκε προς τον Δία ...βλέπει και καταλαβαίνει τότε ότι ο Δίας έχει εγκρίνει την απαγωγή της κόρης της .... μη βρίσκοντας συμμάχους ανάμεσα στους θεούς αποφασίζει να φύγει από τον Όλυμπο και κατεβαίνει στον κόσμο ως θνητή ..... περιπλανιέται μεταμορφωμένη σε γριά ρωτώντας και ξαναρωτώντας μήπως κανείς γνωρίζει κάτι .....κανείς δεν έχει ακούσει τίποτε ....στο τέλος αποκαμωμένη και αποκαρδιωμένη κάθεται να ξεκουραστεί κάτω από μια ελιά στην Ελευσίνα......τέσσερις αρχοντοπούλες την πλησίασαν και την οδήγησαν μέσα στο παλάτι του βασιλιά πατέρα τους.

Εκεί αναλαμβάνει να φροντίζει το μικρό αγόρι της οικογένειας, τον Δημοφώντα , και το χρίζει με αμβροσία ,του δίνει την πνοή της και το κρατάει στην αγκαλιά της ..τις νύχτες το βάζει στη φωτιά για να το κάνει αθάνατο ως πράξη ευγνωμοσύνης για την φιλοξενία .....μέχρι που η μητέρα του αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει και βάζει έντρομη τις φωνές ....η Δήμητρα θυμώνει πολύ εξαιτίας της αδυναμίας της θνητής να καταλάβει :


- Δεν ξέρεις πότε το πεπρωμένο σου φέρνει τα καλά και πότε τα κακά .....της φωνάζει .


Στη συνέχεια του μύθου η Δήμητρα ανακαλύπτει την θεϊκή της υπόσταση , ζητάει να χτιστεί ένας ναός προς τιμήν της και στη συνέχεια πάνω στην θλίψη και οργή της απειλεί να εξαφανίσει το ανθρώπινο είδος μη επιτρέποντας τους αγρούς να κάνουν καρπούς .


Σ αυτό το σημείο κι επειδή το μαρτύριο της Δήμητρας είναι πολύ επώδυνο , ο Δίας αναγκάζεται να αναλάβει τη διαιτησία ώστε να βρεθεί κάποιος συμβιβασμός ανάμεσα στις απαιτήσεις του Άδη και τη λυσσασμένη επιθυμία της Δήμητρας να φέρει πίσω την κόρη της στη ζωή ....στέλνει την Ίριδα , το ουράνιο τόξο να ζητήσει από τη θεά να επιστρέψει στη θέση της ανάμεσα στους θεούς ....η ίριδα δεν τα καταφέρνει ως διαμεσολαβητής και ο Δίας στέλνει όλους τους άλλους θεούς έναν έναν ..... κανείς όμως δεν καταφέρνει να την πείσει να αφήσει την γη να καρπίσει .




Τελικά ο Δίας στέλνει τον καταλληλότερο διαιτητή να ζητήσει βοήθεια από τον Άδη .... τον Ερμή ......ο Άδης χαμογέλασε βλοσυρά και είπε ότι θα υπακούσει στις διαταγές του βασιλιά Δία ....είπε στην Περσεφόνη να γυρίσει στη μητέρα της , αλλά πριν έβαλε κρυφά ένα σπόρο ροδιού στο στόμα της ώστε να είναι βέβαιος ότι ποτέ δεν θα απελευθερωθεί από την επιρροή του ...θα περνάει το ένα τρίτο του χρόνου της μαζί του και το υπόλοιπο με την μητέρα της .



Στο μύθο αυτό στηρίχτηκαν τα Ελευσίνια μυστήρια , η μεγάλη ιεροτελεστία κατά την οποία άντρες και γυναίκες μυούνταν στην καρδιά της θρησκευτικής εμπειρίας ..... ας προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε τον μύθο για μια μικρή περαιτέρω ανάλυση .....θα ζητήσω την βοήθεια του κυρίου Thomas Moore που με έχει βοηθήσει με το εύρος της σκέψης του και σε προηγούμενη ανάρτηση μου .



Ο Αδης είναι ο " αόρατος " .....ο κύριος του κάτω κόσμου ....δικό του είναι το βασίλειο των ουσιών και των παραγόντων που ενώ αποτελούν σε μεγάλο βαθμό μέρος της ζωής μας ,είναι αόρατοι ..... για τους προγόνους μας ο κάτω κόσμος ήταν η κατάλληλη κατοικία για την ψυχή κι αν θέλουμε να έχουμε ψυχικό βάθος πρέπει να έχουμε την αίσθηση ότι εκεί βρισκόμαστε κατά κάποιο τρόπο σε οικείο χώρο ...η εικόνα του κάτω κόσμου σε τέτοιες ιστορίες συνήθως αντιπροσωπεύει το αόρατο ,μυστηριακό ,απρόσμενο βάθος ενός ατόμου . Ο μύθος της Περσεφόνης μας μαθαίνει ότι μερικές φορές ανακαλύπτει κανείς την ψυχή του παρά τη θέλησή του .... ορισμένα ελκυστικά πράγματα στον κόσμο μπορεί να λειτουργήσουν ως δέλεαρ που θα αποτελέσει την αφετηρία μιας πτώσης στα βάθη του εαυτού μας .




Οι γονείς γνωρίζουν πόσο εύκολο είναι τα παιδιά τους να γοητευτούν από ανθρώπους και καταστάσεις που είναι επικίνδυνες και απειλούν να τα οδηγήσουν σε σκοτεινούς τόπους...για το παιδί η αντικοινωνική συμπεριφορά μπορεί να είναι γοητευτική ενω για το γονιό ένα τέτοιο πράγμα μπορεί να καταστρέψει όλες τις προσπάθειες που έκανε να δώσει στο παιδί του μια αίσθηση των αξιών και να το οδηγήσει σ ένα κόσμιο δρόμο στη ζωή .....θα μπορούσαμε να καταλάβουμε την ιστορία της Περσεφόνης σαν το μύθο κάθε παιδιού , συνειδητοποιώντας ότι η έλξη που αισθάνεται ένα παιδί για σκοτεινούς ανθρώπους και τόπους μπορεί να είναι επικίνδυνη αλλά και μερικές φορές είναι και ο αναπόφευκτος δρόμος που οδηγεί στη ψυχή .





Η Δήμητρα είναι εκεί για να ισορροπήσει .... όταν κάτι μέσα μας κλίνει προς τα βάθη παίζοντας με το δέλεαρ του νάρκισσου , κάτι άλλο προσπαθεί να μας κρατήσει στον ίσιο δρόμο σε έναν κόσμο οικείων και υγιών αξιών .... η αγάπη της Δήμητρας για την Περσεφόνη και η επίμονη αναζήτησή της επιτρέπουν στην κόρη να βρει τον τόπο της ψυχής της χωρίς να χάσει ολότελα τη ζωή της . Η Δήμητρα επίσης μας δείχνει την ύστατη δοκιμασία της μητέρας .....επιβεβαιώνει το δεσμό και τις επιθυμίες που έχει για το παιδί της ενώ την ίδια στιγμή του μένει αφοσιωμένη όσο εκείνο βιώνει τον μετασχηματισμό του ...η ιστορία μας δείχνει πόσο βαθιά πρέπει να είναι η αγάπη μιας μητέρας που προστατεύει το παιδί της και ταυτόχρονα γνωρίζει ότι αυτό πρέπει να περάσει μέσα από το σκοτάδι ...έτσι κάθε μητρότητα φαίνεται να εκδηλώνεται με δυο συναισθήματα .... από την μια η στοργική φροντίδα και από την άλλη ο πικρός συναισθηματικός πόνος .


Η απαγωγή που θα οδηγήσει στο σκοτάδι είναι μια πρόστυχη προσβολή για την μητέρα αρχικά ..... η συνεργία όμως του Δία δείχνει ότι είναι και μια αναγκαιότητα .... να μην ξεχνάμε ότι ο Δίας είναι και ο πατέρας......εάν ο Δίας εγκρίνει τότε είναι θέλημα θεού .

Είναι στη φύση των πραγμάτων να μας έλκουν εκείνες ακριβώς οι εμπειρίες που θα θρυμματίσουν την αθωότητά μας , που θα αλλάξουν τις ζωές μας και θα μας χαρίσουν την απαραίτητη συνθετότητα και βάθος .




Ο μύθος της Δήμητρας και της Περσεφόνης μας διδάσκει ότι η μητρότητα δεν είναι απλώς θέμα ικανοποίησης των άμεσων αναγκών του άλλου ...είναι η αναγνώριση ότι κάθε άτομο έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα και πεπρωμένο ( που είναι ποιότητες της ψυχής ) κι αυτά πρέπει να περιφρουρηθούν ακόμα και με κίνδυνο να χαθεί η κανονικότητα , η ασφάλεια και η αίσθηση του φυσιολογικού .



Ο μύθος μας διδάσκει ακόμα ότι για να μπορέσουμε να συμφιλιώσουμε τις δύο έννοιες (την έννοια του σκοταδιού με την ζωή που προσφέρει η Δήμητρα) μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τέχνη του Ερμή ......την ερμηνευτική ......την τέχνη δηλαδή να ανακαλύπτουμε την ποίηση μέσα από τις εμπειρίες μας ...με τη βοήθεια του Ερμή μπορούμε να "διαπεράσουμε με το βλέμμα μας " την αυτοκαταστροφικότητα και την μελαγχολία μας , τις ερωτοτροπίες μας με τον κίνδυνο και τις εξαρτήσεις μας και να αναρωτηθούμε τι σκοπό παίζουν στη ζωή μας και τι εκφράζουν.




Οι περισσότεροι από εμάς είναι πιθανόν να μπορούμε να διηγηθούμε μερικές ιστορίες για εμπειρίες μας σαν εκείνη της Περσεφόνης: " πέρασα τόσο δύσκολα αλλά τώρα είμαι καλύτερα " ...εκείνο που αποκομίσαμε από αυτή την συνάντησή μας με τον Άδη είναι το βαθύ αίσθημα για ζωή ...αυτή η αγάπη για τη ζωή και τις δυνατότητές της γίνεται πιο έντονη και σταθερή μέσα από περιστατικά που την απειλούν σοβαρά ....και είναι αυτά τα περιστατικά που μας κάνουν να επιστρέφουμε στη ζωή εντελώς αλλαγμένοι έχοντας στο σώμα μας σπόρους ροδιού , ενός φρούτου που μοιάζει τόσο φωτεινό και ολοστρόγγυλο ενώ είναι τόσο σύνθετο μέσα του .

Είναι τόσο πολύτιμος για μια σημαντική ζωή εκείνος ο σπόρος ροδιού και τόσο δύσκολο να τον αποκτήσουμε .



Στο τέλος του μύθου η Δήμητρα ξαναφέρνει τον πλούτο και την πληρότητα της φύσης και ο υμνωδός μας θυμίζει ότι ο Αδης είναι επίσης και γνωστός και ως Πλούτων ...... ο θεός του πλούτου ...η Δήμητρα και ο Πλούτων μαζί πλουτίζουν τη ζωή παρόλο που αυτό για τους πολλούς φαντάζει σαν αίνιγμα.


Ό ύμνος τελειώνει με μια προσευχή προς την ιδανική μητέρα :



Κυρά μας ,
εσύ που φέρνεις τα ωραία δώρα,
που φέρνεις τις εποχές, βασίλισσα Δήμητρα ,
κι εσύ πανέμορφη κόρη της Περσεφόνη ,
να'στε καλές μαζί μου ,
και για τον ύμνο που σας χάρισα
δώστε μου τη ζωή που ποθεί η καρδιά μου .


Βλέπουμε πως για τους προγόνους μας ακόμα και θεοί καμμιά φορά είναι πιόνια στο μεγάλο σχέδιο του βασιλιά τους για τον Άνθρωπο ....εδώ θυμήθηκα και τον Νίτσε που έλεγε ότι ο διάβολος είναι η εβδομαδιαία αναψυχή του θεού .... όχι και τόσο άσχετο .


Να προσθέσω τέλος (γιατί είμαι σίγουρος πως αυτή τη φορά σας κούρασα) πως τυχαίνει πολλές φορές σε και σε πολλά παιδιά η αποκαλούμενη μητέρα τους να είναι ο ίδιος ο Άδης αυτοπροσώπως.....εκεί θα χρειαστεί άλλο πρόσωπο που θα τα κρατήσει κοντά στην αληθινή αίσθηση των αξιών ..... μια άλλη αληθινή μητέρα.....στον αντίποδα για πολλούς γονείς συμβαίνει το παιδί τους και αίμα τους ως νάρκισσος, να τους ανοίγει το δρόμο για τον Άδη ...το βλέπουμε καθημερινά ...είπαμε όμως ότι δεν μπορούμε να δούμε ποτέ ολόκληρο το πολύχρωμο χαλί ......μόνο νήματα και λίγους κόμπους... ας το έχουμε αυτό στο μυαλό μας κάθε φορά που προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε καταστάσεις .